• Γράφει ο ΣΙΜΟΣ ΑΝΔΡΟΝΙΔΗΣ

Πριν από λίγες ημέρες, σε συναγωγή του Αμβούργου που βρίσκεται στη Βόρεια Γερμανία, έλαβε χώρα επίθεση ενός άνδρα που φορούσε στρατιωτικά ρούχα σε φοιτητή Εβραϊκής καταγωγής. Η Γερμανική εφημερίδα ‘Sueddeutsche Zeitung‘ και η ‘Ραδιοφωνία Βόρειας Γερμανίας,’ αποδίδουν στη συγκεκριμένη βίαιη επίθεση αντισημιτικά χαρακτηριστικά.’ 1

Σταχυολογούμε ενδεικτικά από την εφημερίδα ‘Η Καθημερινή’: «Σύμφωνα με την ανακοίνωση της Αστυνομίας, ο άνδρας, ο οποίος φορούσε στρατιωτική ενδυμασία και, όπως διαπιστώθηκε αργότερα, είχε στην κατοχή του έγγραφα με τη σβάστικα, επιτέθηκε στον νεαρό Εβραίο φοιτητή χτυπώντας τον στο κεφάλι με φτυάρι σε μια «προφανώς αντισημιτική επίθεση», σύμφωνα με τη Sueddeutsche Zeitung και τη Ραδιοφωνία Βόρειας Γερμανίας (NDR). Ο τραυματισμός ήταν σοβαρός, ωστόσο ο 26χρονος είναι εκτός κινδύνου, ανακοίνωσε η Αστυνομία».2

Υπό αυτό το πρίσμα, διαφαίνεται μία εμπρόθετη συνάρθρωση μεταξύ της βίαιης επίθεσης που εγγράφει τους προσίδιους όρους εντός αντισημιτισμού που συγκροτείται σε ευρωπαϊκό έδαφος, με την ιδεολογία του δράση που από ό,τι διαβάζουμε, έφερε στην «κατοχή του έγγραφα με τη σβάστικα».3

Παραπέμποντας στον Γάλλο φιλόσοφο των ιδεών PierreAndre Taguieff, κάνουμε λόγο για ένα ιδιαίτερο «αντιεβραϊκό γεγονός»,4 το οποίο και δύναται να αντλήσει από μία εν ευρεία εννοία πολιτικοϊδεολογική ‘μήτρα,’ που είναι η ναζιστική (εθνικοσοσιαλιστική) και νεο-ναζιστική ιδεολογία,5 εκεί όπου ο Εβραίος και η ‘Εβραϊκότητα’ αναπαρίστανται ως ‘εγγενώς αλλοιωτές’ της κοινωνικής-πολιτισμικής ‘τάξης’ και παράλληλα, ως η ζώσα ενσάρκωση της ‘διαφθοράς’ και της ιστορικής ‘πανουργίας,’ με την επικράτηση τους (και των ιδεών τους) να σημασιοδοτεί τον συμβολικό και μη, ‘θάνατο’ του ευρωπαϊκού πολιτισμού.

Υπό αυτό το πρίσμα, ο πολιτικού τύπου, αντισημιτισμός, ήτοι ο λόγος περί τον Εβραίο6 και ενάντια στον Εβραίο ως ‘φορέα,’ λειτουργεί ως εμπρόθετη αφήγηση που προσιδιάζει προς τον άξονα ανα-νοηματοδότησης του κοινωνικού-πολιτικού και ακόμη και πολιτισμικού γίγνεσθαι, ανασύροντας στη δημόσια σφαίρα και προσδιορίζοντας ‘φορτισμένα,’ μία συνωμοσιολογική αντίληψη περί της θεωρούμενης ‘Εβραϊκής και από τα μέσα ‘κυριαρχίας.’

Στο υπόδειγμα που κομίζει η επίθεση με το φτυάρι που δέχθηκε ο φοιτητής Εβραϊκής καταγωγής,7 επι-τελούνται οι επι-γενόμενοι όροι μίας διττής κίνησης: Αφενός μεν, θα αναφέρουμε πως η επίθεση έτσι όπως πραγματοποιήθηκε, καθιστά το βασικό εργαλείο που χρησιμοποιήθηκε (φτυάρι),8 βασικό εργαλείο9 μίας εξαντικειμενοποιημένης στόχευσης (στο κεφάλι, όπως η σφαίρα, του ‘ψοφοδεούς’ Εβραίου), και, αφετέρου δε, αναπτύσσεται και προϋποτίθεται σε πολιτικοϊδεολογικές αφηγήσεις, στο εγκάρσιο σημείο όπου οι ίδιες προκείμενες που συνθέτουν αυτές τις αφηγήσεις, συμβολοποιούν το φτυάρι ως ‘όπλο’ με τέτοιον τρόπο, ώστε αυτό να συμβάλλει στην μετεξέλιξη της διττής κίνησης για την οποία έγινε πιο πάνω λόγος, σε διπλή «ακύρωση»,10 κατά την διαπίστωση του Spurr.

Σε μία «ακύρωση»11 εντός της οποίας ο Εβραίος ενυπάρχει ως ‘μνήμη’ και ως ‘σκιάχτρο,’ με την ασκούμενη βία να τείνει στην επαναοριοθέτηση της παρουσίας του. Ως προς αυτό, ο Εβραίος (εδώ ο φοιτητής), δεν θανατώνεται, αλλά, αντιθέτως, δέχεται μία βία όσο χρειάζεται κοινοποιήσιμη, δίχως αυτό να την καθιστά λιγότερο επικίνδυνη, διότι δύναται να ρευστοποιήσει τα όρια, αναγνωρίζοντας τον Εβραίο ως τον αξιακά-πολιτισμικά μη συμβατό, και μη-‘Γερμανό.’12

Όσο ρευστοποιούνται τα όρια συνεπεία της αντισημιτικής χροιάς βίας, άλλο τόσο διευρύνονται οι πλαισιώσεις ιστορικής μνήμης και πολιτικής από τις οποίες και αντλεί ο δράστης, κατασκευάζοντας ένα εθνικό φαντασιακό13 ‘λευκότητας’ και ‘αγνότητας,’ εντός του οποίου ο Εβραίος τον οποία και αρχετυπικά πραγματώνει ο νεαρός φοιτητής, δεν είναι παρά η εν-σώματη ‘αλλότητα,’ υποκείμενο με ένα κύριο όνομα: ‘Εβραίος.’

Η βίαιη επίθεση έξω από την συναγωγή του Αμβούργου, δεν δύναται να αποκοπεί από τα ευρύτερα κοινωνικά-πολιτικά συμφραζόμενα της εποχής από τον «χρονότοπο»14 της, για να δανειστούμε την έκφραση του Μιχαήλ Μπαχτίν, κάτι που ουσιαστικά σημαίνει ό,τι εντάσσεται σε ένα διαρρέον κλίμα, ή αλλιώς, σε μία περιρρέουσα ατμόσφαιρα αντισημιτισμού και Εβραιο-φοβίας που αναπαράγονται στην Ευρωπαϊκή ήπειρο, και στη Γερμανία.15

Στην περίπτωση του δράστη της επίθεσης στο Αμβούργο, η σβάστικα που βρέθηκε να φέρει, συνενώνει διαλεκτικά τις νοηματικές-πολιτικές επεξεργασίες του, προσδίδει περιεχόμενο εθνικιστικό, νεο-ναζιστικό και ανοιχτά αντισημιτικό16 στην όλη δράση, αναμεμειγμένη με μία εσάς μιλιταρισμού ευδιάκριτη στην στρατιωτική αμφίεση που επίσης δηλώνει, πέραν της ‘ετοιμότητας για δράση,’ την αίσθηση της ‘μάχης’ και του ‘πολέμου’ (μεταφορικό και μη πλαίσιο), για την ‘ανάκτηση’ της ‘χώρας μας’ και της Ευρώπης, από τους ‘μεταμφιεσμένους’17 Εβραίους.

Έτσι, θα επισημάνουμε, ειδικότερα τώρα, ό,τι η επίθεση-δράση στο Αμβούργο, με τα χαρακτηριστικά που ενέχει, δύναται να συμπεριληφθεί στον ‘αστερισμό’ της ακτιβιστικής-βίαιης ακροδεξιάς, η οποία προτάσσει τους «υπαίτιους της πρόκλησης καταστάσεων ανασφάλειας»,18 για να παραφράσουμε την Βασιλική Γεωργιάδου. Η βία είναι μιλιταριστική και νεο-ναζιστική, τοποθετώντας εντός πλαισίου, εντός του ίδιου του συμβάντος, την Εβραϊκή συναγωγή ως χώρο που φιλοξενεί την Εβραϊκή ‘πλάνη.’

Τώρα, η κοινωνική-πολιτική άνοδος του αντισημιτισμού, αντικατοπτρίζεται σε στερεοτυπικές προσεγγίσεις περί των ‘Εβραίων’ που ‘κινούν τα νήματα,’ σε αρνητικές έως δαιμονολογικές ρητορικές (εδώ εμπλέκονται και Ισλαμιστικές οργανώσεις),19 του Εβραίου ως του διαφορικά και ριζικά ‘Άλλου’ που τίθεται απροϋπόθετα στη σφαίρα του ‘ανάξιου,’ σε μία σειρά επιθέσεων που στοχεύουν τόσο σε πρόσωπα όσο και σε συμβολικούς-τελετουργικούς τόπους της Εβραϊκής μνήμης, όπως είναι ο συναγωγές και τα Εβραϊκή νεκροταφεία. Μάλιστα, δείγματα επιθέσεων σε αυτούς τους χώρους διαθέτουμε και στην Ελλάδα.

Ο βίαιος, προς τον Εβραίο λόγος που τον αρθρώνει ως ‘μίασμα,’ ως ‘φίδι’ που ‘δηλητηριάζει’ συνειδήσεις, την καθημερινότητα και τον ‘τρόπο ζωής’ των Ελλήνων, έχει κατατεθεί στην Εβραϊκή συναγωγή των Τρικάλων, εκεί όπου αναγράφεται: «Εβραϊκά φίδια έξω».20 Ο βίαιος και καθαυτό αρνητικός λόγος, αποτελεί μία από τις πλέον επιθετικές ρητορικές μίσους εναντίον των Εβραίων που συναντούμε στον ελλαδικό χώρο, αναπαράγοντας τον Εβραίο ως ‘φίδι’ που πρέπει να τεθεί ‘εκτός’ χώρου και εκτός ιστορίας.

Παράλληλα, έχουν συντελεσθεί επιθέσεις σε εβραϊκά νεκροταφεία (Νίκαια),21 που φέρουν την μορφή της καταστροφής μνημάτων και της εγχάραξης αγκυλωτών σταυρών, που πέραν της, ανάδειξης της νεο-ναζιστικής ιδεολογίας, συστηματοποιούν την ιστορία και την μεταιχμιακά ‘επικρεμάμενη’ αίσθηση του Εβραϊκού θανάτου: ‘Όπως συνέβη τότε (Εβραϊκή ‘εκκαθάριση), έτσι θα συμβεί κάποια στιγμή,’ στιγμή ανοιχτή στο παρόν και στο μέλλον.

Σχετικά με την Γερμανία, όπως υπενθυμίζει ‘Η Καθημερινή, «Παρόμοια επίθεση είχε πραγματοποιηθεί και περίπου πριν από έναν χρόνο, μπροστά από Συναγωγή στην πόλη Χάλε, όπου ένας 27χρονος νεοναζί σκότωσε δύο άτομα, ενώ, όπως ομολόγησε, σχεδίαζε να σκοτώσει δεκάδες Εβραίους την ημέρα της γιορτής Γιομ Κιπούρ».22

Η επίθεση στο Αμβούργο αποκαλύπτει δραστικά ενυπάρχουσες τάσεις. Ο δράστης συστηματοποιεί τμήμα αυτών των τάσεων, εκφράζοντας το αντι-εβραϊκό υπόστρωμα της ‘οργής’ που διανθίζεται με λαϊκότροπες αναφορές στην ‘ευθύνη’ των Εβραίων για την ‘κατάντια’ και την ‘πορεία’ της χώρας. Και η προβαλλόμενη ως ‘απόδειξη’ αυτού, είναι η στάση και η ‘ένοχη σιωπή’ του Γερμανικού πολιτικού και οικονομικού συστήματος. Οι γραμμές του αντισημιτισμού είναι πυκνές και πλέον αποκαλύπτονται, συζητούνται, καθίστανται επεξεργάσιμες στη δημόσια σφαίρα. Η επιθετική ενέργεια στο Αμβούργο αποτελεί μία ιδιαίτερη έκφραση αντισημιτισμού στην πράξη που σχηματοποιεί διεργασίες που περιβάλλονται από την χροιά της ‘αδικίας’ και της ‘απόκρισης’ στην ‘αδικία’: ‘Ο Εβραίος και οι Εβραίοι απειλούν τις αρχές μας,’ όντας ‘πλάνητες’ που τους ενώνει η δυνατότητα της ‘εκμετάλλευσης.’

Στη σκιά της καταδικαστικής απόφασης της ελληνικής Δικαιοσύνης για την Χρυσή Αυγή η οποία νοηματοδότησε με έναν ιδιαίτερο τρόπο τον ‘Εβραίο’ στην διαχρονία και στη συγχρονία, η επίθεση στο Αμβούργο, αξιώνει την εκ νέου μελέτη (με όρους αντιμετώπισης) του αντισημιτισμού που επιδιώκει να λειτουργήσει ως ‘γοητευτική σειρήνα’ (και μανιχαϊκά), διαπλέκοντας το εθνικό με το διεθνικό στοιχείο.


The following two tabs change content below.

ΣΙΜΟΣ ΑΝΔΡΟΝΙΔΗΣ

Ο Σίμος Ανδρονίδης γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη. Σπούδασε Πολιτικές Επιστήμες. Εκπονεί τη διδακτορική του διατριβή στο τμήμα Πολιτικών Επιστημών του ΑΠΘ με θέμα την συσχέτιση των Σοσιαλδημοκρατικών πολιτικών κομμάτων σε Ελλάδα, Μεγάλη Βρετανία και Γερμανία με το συνδικαλιστικό κίνημα, την περίοδο 1989-2010. Τα ερευνητικά-επιστημονικά του ενδιαφέροντα αφορούν την θεωρία των πολιτικών κομμάτων, τις σχέσεις κοινωνικής και πολιτικής αντιπροσώπευσης, τα κοινωνικά κινήματα, το ακροδεξιό φαινόμενο. Μελετά επίσης ποίηση και λογοτεχνία. Είναι μέλος της Ελληνικής Εταιρείας Πολιτικής Επιστήμης και του Δικτύου Ανάλυσης Πολιτικού Λόγου.


Πηγή: timesnews.gr