ΘΕΟΔΟΣΗΣ ΠΙΕΡΙΔΗΣ

Η πρώτη μέρα του φθινόπωρου

Ήρτε και μ’ηύρε έτσι ξαφνικά
Η πρώτη μέρα του φθινόπωρου.

Κι εντελώς ήμουν απροετοίμαστος…

Κάποιο βιβλίο ζαλισμένος είχα αφήσει
Κι είχα πλησιάσει στο παράθυρο
Να δω τη φύση και να ξεκουράσω το μυαλό μου.
Και κει με βρήκε η πρώτη μέρα του φθινόπωρου…

Κι ήταν η πρώτη μέρα του φθινόπωρου:

Τρία σκούρα σύννεφα
Που σεργιανούσανε βαριά κι αργά
Πάνω στον ουρανό
Και που με τ’ άσκοπο σεργιάνσμά τους
Τόσο χαμηλά!
Και με το χρώμα τους
Τόσο σκούρο!
Ήταν η ζωγραφιά της Θλίψης.

Έπειτα ήταν ένας γέρακας
Που ‘μενε καθισμένος σ’ ένα στύλο
Για ώρα πολλή
Κι ήταν ο γέρακας σα σύμβολο
Κάποιας ιδέας αόριστης
Και πένθιμης παραπολύ,
Σα σύμβολο
Κάποιας μεγάλης δύναμης
Που καιροφυλαχτεί.

Κι η ατμόσφαιρα
Μια ατμόσφαιρα περίεργα ψυχρή
Περίεργα βαριά
Περίεργα άδεια
Που σαν ασήκωτη χλαμύδα
Με βάρυνε στους ώμους
Και πνιχτικά με τύλιξε.-
Έτσι ήρτε και με βρήκε η πρώτη μέρα του φθινόπωρου
Και με πλημμύρισε από πένθιμες ιδέες.

Και τώρα πια δε θα το ξανανοίξω
-Για πόσες μέρες;- το βιβλίο μου.
Τώρα – για πόσες μέρες; ίσως για όλο το φθινόπωρο –
Θα με κρατά η ναρκωτική γαλήνη του φθινόπωρου
Με τη ρομαντική μελαγχολία της.

(Κι η Φαντασία κι η σκέψη κοιμισμένες,
κάθε αίσθημα και κάθε πάθος.
Κάθε ενθουσιασμό γελοίο τον βλέπω.
Και, όχι χαρά,
Μα δε μου μένει καν ούτε όση δύναμη
Χρειάζεται για να νιώσω λύπη).

Κι εντελώς ήμουν απροετοίμαστος,

Γιατί ήμουν βυθισμένος τόσο ωραία μες στη ζωή!

(Κάιρο, περ. “Πρωτοπορία“, χρ. 2, τ. 10, Οκτ. 1930)

ΘΕΟΔΟΣΗΣ ΠΙΕΡΙΔΗΣ (1908 – 1968). Ο Θεοδόσης Πιερίδης, γιος του Φίλιππου και της Μαρίτσας και αδερφός του λογοτέχνη Γιώργου Πιερίδη, γεννήθηκε στο Τσέρι της Κύπρου, μοίρασε όμως τα παιδικά του χρόνια ανάμεσα στην Κύπρο και το Κάιρο, όπου ήταν εγκατεστημένη η οικογένειά του. Αποφοίτησε από το εμπορικό τμήμα της Αμπέτειου Σχολής του Καΐρου και από το Γαλλικό Λύκειο της ίδιας πόλης. Το 1936 παντρεύτηκε την Αλεξάνδρα Κουτσουμπού από το Κάιρο, με καταγωγή από τη Σμύρνη. Σπούδασε γαλλική φιλολογία και ιστορία πολιτισμού στο Πανεπιστήμιο της Σορβόννης στη Γαλλία (1949-1952). Μετά την επιστροφή του στην Αίγυπτο εργάστηκε ως δημόσιος υπάλληλος και ως δημοσιογράφος. Ανέλαβε αντιφασιστική δράση, ως ιδρυτικό μέλος της Διεθνούς Ειρηνιστικής Ένωσης και μετά την είσοδο του Ρόμμελ στην Αίγυπτο κατέφυγε στην Παλαιστίνη. Επέστρεψε το 1942 μετά τη μάχη του Ελ Αλαμέιν και εγκαταστάθηκε στην Αλεξάνδρεια. Ιδρυτικό μέλος του Ελληνικού Απελευθερωτικού Συνδέσμου (Ε.Α.Σ.) το 1943, εκδότης και αρχισυντάκτης του αγωνιστικού περιεχομένου και οργάνου του Ε.Α.Σ. περιοδικού Έλλην και διευθυντής του εκδοτικού οίκου Ορίζοντες (1944-1947), συνελήφθη το 1944 από της αγγλικές αρχές και φυλακίστηκε, καθώς υποστήριζε το αίτημα των Ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων Μέσης Ανατολής για σχηματισμό κυβέρνησης εθνικής ενότητας Από το 1947 ως το 1949 έζησε στην Αμμόχωστο, λόγω απαγόρευσης της επιστροφής του από το καθεστώς Φαρούκ. Μεγάλο μέρος της υπόλοιπης ζωής του έζησε στο Παρίσι (1949-1952) και τις χώρες του σοσιαλισμού, κυρίως στη Ρουμανία (1952-1962), από όπου συνέχισε την αγωνιστική του δράση. Στην Κύπρο επέστρεψε το 1962, μετά την απελευθέρωση του νησιού από την αγγλική κυριαρχία, εργάστηκε ως καθηγητής γαλλικών στην Παγκύπρια Ακαδημία Θηλέων, ενώ συνεργάστηκε με έντυπα όπως η Χαραυγή και η Νέα Εποχή. Το Μάη του 1965 πήρε μέρος στη Διεθνή Συνάντηση Συγγραφέων, που έγινε στην Ανατολική Γερμανία (Βερολίνο, Βαϊμάρη). Μετά το θάνατο της συζύγου του (1966) η υγεία του κλονίστηκε. Πέθανε στο Βουκουρέστι, κατά τη διάρκεια αναρρωτικού ταξιδιού και ενταφιάστηκε στη Λευκωσία. Στην κηδεία του παρέστησαν αντιπρόσωπος του Κομμουνιστικού Κόμματος της Ρουμανίας και του Ανορθωτικού Κόμματος του Εργαζομένου Λαού (ΑΚΕΛ) της Κύπρου. Στη λογοτεχνία πρωτοεμφανίστηκε το 1930 από τις σελίδες του περιοδικού Πρωτοπορία της Αλεξάνδρειας με τη δημοσίευση του ποιήματος Εμβατήριο του παλιού ποιητή. Το σύνολο του έργου του περιλαμβάνει δεκαεννέα ποιητικές συλλογές, μεταφράσεις και μια μελέτη για το νησί του και τον τοποθετεί ανάμεσα στους σημαντικότερους λογοτέχνες της Κύπρου και δίπλα στο λογοτέχνη και συναγωνιστή του Τεύκρο Ανθία. 1. Για περισσότερα βιογραφικά στοιχεία του Θεοδόση Πιερίδη βλ. Ιωαννίδης Κλείτος, «Θοδόσης Πιερίδης», Ιστορία της νεώτερης κυπριακής λογοτεχνίας, σ.163-167. Λευκωσία, 1986 (για βιβλιοκρισία του Ιωαννίδη βλ. Παναγιώτου Νίκος, Κριτική θεώρηση της «Ιστορίας της νεώτερης κυπριακής λογοτεχνίας» του Κλείτου Ιωαννίδη. Λευκωσία, 1986), Κουδουνάρης Αριστείδης Λ., «Πιερίδης Θεοδόσης», Βιογραφικόν Λεξικόν Κυπρίων 1800-1920. Λευκωσία, 1995 (έκδοση γ΄), « », Επιλογή Ποιημάτων Θ.Πιερίδη, σ.3-5. Λευκωσία, έκδοση Κ.Ε. ΑΚΕΛ, 1978 και χ.σ., «Πιερίδης Θεόδόσης», Μεγάλη Εγκυκλοπαίδεια της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας11. Αθήνα, Χάρη Πάτση, χ.χ. (Πηγή: www.ekebi.gr)

«Σα μορφή και σαν περιεχόμενο δείχνει ψυχική υγεία, ισόρροπη αίσθηση του κόσμου, πλαστική και πολυζυγιασμένη σύλληψη στα θέματά του, αισθήματα ρωμαλέα, εκφρασμένα μ’ ορμή κι έξαρση. Ο στίχος του, όταν ακολουθεί την παράδοση, είναι αρμονικός, αδρός, και καλοδουλεμένος, με τη μουσικότητα δυνατού τεχνίτη. Ο λυρισμός του διαχύνεται άνετα κι ο ρυθμός του είναι φτερωτός κι ορμητικός σα να πετιέται από πίδακα, Υπάρχει εσωτερική πίεση και θυμική πλημμύρα στην εκπνοή του ποιητή, πυρετική δταστηριότητα ψυχής και νου» (Μάρκος Αυγέρης).


Πηγή: timesnews.gr